Wetenschappelijk interview – veelgestelde vragen aan de dermatoloog
Beantwoord door Dr. med. Christina Schnopp
Kliniek en polikliniek voor dermatologie en allergologie aan de TU München
Vraag 1
Wat is er zo speciaal aan de babyhuid? Kan ik normale huidverzorgingsproducten voor mijn baby gebruiken of heeft de huid van een baby speciale producten nodig?
Gezonde baby's worden al geboren met een relatief goed ontwikkelde huid. De bovenste lagen van de huid en in het bijzonder de hoornlaag die een grote rol speelt als barrière, zijn bij een baby in de eerste paar maanden veel dunner dan die van een volwassene 1,2. De huidcellen zijn kleiner en delen sneller², zweet- en vetklieren zijn nog niet volledig ontwikkeld³, daarom functioneert bijvoorbeeld de zweetfunctie nog niet volledig en het vetgehalte van de hoornlaag is lager².
Deze structurele verschillen kunnen de doorlaatbaarheid van de huid van de baby verhogen. Het trans-epidermaal waterverlies ( "trans-epidermaal" = door de opperhuid) als indicatie voor de barrièrefunctie van de huid van kinderen, varieert sterk in het eerste jaar (de huid is soms "minder waterbestendig"). De vorming van de barrièrefunctie van de huid duurt ten minste tot het einde van het eerste levensjaar van een baby.
In vergelijking met de volwassen huid, kan de babyhuid in minder tijd meer vocht op nemen, maar kan dit ook weer sneller verliezen. Een reden hiervoor zouden de lagere natuurlijke vochtinbrengende factoren in de bovenlaag van de huid bij baby's onder een jaar oud zijn4. Evenwijdig aan het hogere percentage water in de bovenste laag van de huid van een baby is er ook een meer uitgesproken (micro-) structuur van de huid, welke de verhouding tussen huidoppervlak en lichaamsgewicht verhoogt.
In de eerste paar dagen na de geboorte, moet de huid van de baby zich aanpassen van een vochtige omgeving aan een droge omgeving. Gedurende deze tijd verliest de pasgeborene zijn vernix, een mengsel van vet en dode huidcellen die diende als een beschermende laag in de baarmoeder van de moeder. Vanaf de tweede week neemt het watergehalte van de bovenste huidlaag snel toe.
De pH van de huid van een pasgeborene is neutraal (mogelijk vanwege het mild alkalische vruchtwater), in de eerste dagen neemt dit af, zonder volledig de waarde van een volwassene te bereiken in termen van een "zuurgraadmantel”⁵. De hogere pH-waarde beïnvloedt verschillende enzymen die dienen om de barrièrefunctie te handhaven negatief, dit kan irritatie veroorzaken, vooral in het luiergebied.
Dat stelt speciale eisen aan huidverzorgingsproducten voor baby's. Omdat de huid potentieel doorlaatbaar is, en de verhouding van lichaamsoppervlak en gewicht veel hoger is dan bij volwassenen, moeten de ingrediënten in babyverzorgingsproducten bijzonder veilig zijn. Ook moet alles in het werk gesteld worden om te voorkomen dat de huidbarrière kan beschadigen of belemmerd zou kunnen worden in zijn ontwikkeling, bijv. door het veranderen van de pH of oplossen van de huidvetten.
Bijvoorbeeld traditionele stukken zeep (alkalisch), vallen de huidvetten aan en zijn daarom niet geschikt voor baby’s.
1) Evans NJ, Rutter N. Development of the epidermis in the newborn. Biol Neonate 1986; 49: 74-80.
2) Stamatas GN, Nikolovski J, Luedtke MA et al. Infant skin microstructure assessed in vivo differs from adult skin in organization and at the cellular level. Pediatr Dermatol 2010; 27: 125-31.
3) Agache P, Blanc D, Barrand C et al. Sebum levels during the first year of life. Br J Dermatol 1980; 103: 643-9.
4) Nikolovski J, Stamatas GN, Kollias N et al. Barrier function and water-holding and transport properties of infant stratum corneum are different from adult and continue to develop through the first year of life. J Invest Dermatol 2008; 128: 1728-36.
5) Stamatas GN, Nikolovski J, Mack MC et al. Infant skin physiology and development during the first years of life: a review of recent findings based on in vivo studies. Int J Cosmet Sci 2011; 33: 17-24.
